Tanie rozwiązania usprawniające gospodarkę wodną w Afryce
Afrykę zamieszkuje ponad miliard ludzi, przy czym jest to jedna z najszybciej rosnących populacji na świecie. Aby lepiej zarządzać swoimi zasobami, kontynent ten potrzebuje zrównoważonych ekonomicznie rozwiązań w zakresie monitorowania wody. Celem finansowanego ze środków UE projektu TEMBO Africa jest obniżenie o ponad 90 % kosztów wykonywania pomiarów zmiennych hydrologicznych dla trzech usług związanych z wodą.
Usługi związane z gospodarką wodną
W odniesieniu do krajów afrykańskich, takich jak Ghana, Kenia i Zambia, zespół projektu skupił się na zidentyfikowanych przez interesariuszy usługach związanych z zagrożeniami geologicznymi, gospodarką wodną i systemami informacji rolnej. Z usług świadczonych przez partnerów projektu, w tym przez Kenijski Urząd Meteorologiczny (Kenya Meteorological Department) i firmę ubezpieczeniową Ghana Agricultural Insurance Pool, będą mogły korzystać firmy z wielu sektorów. Początkowo w projekcie uwzględniono metody batymetrii – zajmującej się pomiarami głębokości cieków i zbiorników wodnych – jako pośrednie rozwiązanie związane z zarządzaniem zbiornikami wodnymi. Jednak okazało się, że pomiar głębokości wody był interesujący także dla wielu firm, w związku z czym dzięki wysiłkom kierowanym przez Uniwersytet Zambijski batymetria stała się dodatkową usługą, na której skupiły się prace w projekcie.
Innowacyjne czujniki
W ramach projektu TEMBO Africa wykorzystywane są różnorodne zasoby techniczne, których zadaniem jest drastyczne obniżenie kosztów monitorowania wody. Ostatecznie zespołowi projektu udało się zaprezentować niedrogie urządzenia monitorujące dzięki opracowaniu solidnego sprzętu z łatwo wymienialnymi częściami. Będąca partnerem projektu firma SEBA Hydrometrie(odnośnik otworzy się w nowym oknie) oraz partner stowarzyszony, firma photrack AG(odnośnik otworzy się w nowym oknie), wspólnie opracowały trzy optyczne narzędzia do monitorowania wody (sprzęt i oprogramowanie). Na potrzeby obserwacji opartych na obrazowaniu w Zambii i Ghanie powstały systemy pomiaru przepływu. Systemy te dostarczają użytkownikom danych z ciągłych pomiarów poziomu, przepływu i odprowadzania wody. Kolejny system zawierający kamerę wykorzystuje rozwiązanie Raspberry Pi(odnośnik otworzy się w nowym oknie), a jego głównymi komponentami są kamera, zasilacz i modem. Z myślą o analizie pomiarów obrazowych firma Rainbow Sensing(odnośnik otworzy się w nowym oknie), partner projektu TEMBO, stworzyła otwarte oprogramowanie oparte na ptBox OpenRiverCam.
Wykorzystanie satelitów obserwacyjnych
Oprócz rozwiązań sprzętowych w ramach projektu TEMBO Africa wykorzystywana jest również łączność satelitarna. Międzynarodowe usługi Globalnej Sieci Systemów Obserwacji Ziemi(odnośnik otworzy się w nowym oknie), dostępne dla szerokiego grona użytkowników prywatnych i publicznych, ułatwiają udostępnianie informacji zebranych przez globalną sieć urządzeń obserwacyjnych. Są to głównie dane z globalnego systemu nawigacji satelitarnej (GNSS), które zapewniają precyzyjną lokalizację pozycji na Ziemi. „Wśród osiągnięć projektu jest pierwsza operacyjna usługa reflektometrii GNSS, która mierzy wysokość poziomu dużych powierzchni wody poprzez porównywanie sygnałów GNSS wysyłanych bezpośrednio z satelity z sygnałami odbitymi od powierzchni wody. Nie wymaga to kontaktu z wodą, co czyni to rozwiązanie szczególnie użytecznym”, dodaje koordynatorka projektu Anna Gralka.
Tworzenie kreatywnych partnerstw
Zespół projektu TEMBO Africa pragnie zadbać o to, by te rozwiązania posiadały zarówno wartość komercyjną, jak i zrównoważony charakter. Kluczowe znaczenie ma stworzenie bazy lokalnych przedsiębiorstw, które będą w stanie utrzymywać infrastrukturę monitorowania wody. Dzięki współpracy ze stacjami meteorologicznymi TAHMO(odnośnik otworzy się w nowym oknie) projekt TEMBO Africa daje pewność, że wszystkie rozwiązania są zintegrowane z infrastrukturą dopasowaną do wymagań afrykańskiego środowiska. Dla realizacji projektu niezwykle ważnym aspektem okazało się kreatywne i elastyczne rozwiązywanie problemów. W nawiązaniu do instalacji w przedsiębiorstwach hydroenergetycznych Gralka zaznacza: „Każda zapora wiąże się ze specyficznymi wyzwaniami, od aktualizacji oprogramowania po specyficzne uwarunkowania fizyczne. Organizując sesje współtworzenia rozwiązań z poszczególnymi przedsiębiorstwami energetycznymi, jesteśmy w stanie szybko ustalić, co jest potrzebne”. Optymalne rozwiązania umożliwiające poprawę usług gospodarki wodnej w Afryce muszą być tanie, mało skomplikowane i oparte na lokalnie dostępnych zasobach. Dzięki przychodom generowanym przez usługi opracowane w ramach projektu TEMBO Africa inicjatywa ta przyniosła już szereg wymiernych rezultatów, przy czym sprawiła też, że dostęp do danych hydrometeorologicznych w Afryce jest obecnie otwarty i bezpłatny.
Słowa kluczowe
TEMBO Africa, gospodarka wodna, zarządzanie zbiornikami wodnymi, batymetria, systemy ostrzegania przed powodziami, ubezpieczenie kiełkowania roślin, photrack AG, TAHMO